مناسب سازی شهر با اولویت بندی محل سکونت معلولان

به گزارش مجله خبری نگار، بیست و ششمین جلسه ستاد مناسب سازی فضا‌های شهری به ریاست حمیدرضا صارمی معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران و با حضور مجید نادری معاون اداره کل معماری و ساختمان، علی محمد مختاری مدیرعامل سازمان بوستان ها، رضا صیادی مدیرعامل سازمان زیباسازی، سوده نجفی عضو شورای اسلامی شهر تهران، مدیران مربوطه سازمان بهزیستی استان تهران و جمعی از مدیران و کارشناسان معاونت‌های شهرسازی و معماری، فنی و عمرانی، برنامه ریزی و توسعه شهری و همچنین حضور ویدئو کنفرانسی شهرداران و معاونین مربوطه مناطق ۲۲ گانه، برگزار شد.

در این جلسه ضمن ارائه گزارش طرح جامع مناسب سازی، تعیین اولویت‌های پروژه‌های مناسب سازی در سال ۱۴۰۰تا۱۴۰۱ و تعیین ردیف بودجه متمرکز برای عملیات مناسب سازی در سال ۱۴۰۱ مورد بررسی قرار گرفت.

در ابتدای این جلسه نادری معاون معماری اداره کل معماری و ساختمان شهرداری تهران به ارائه گزارشی از طرح جامع مناسب سازی پرداخت و گفت: "ستاد مناسب سازی فضا‌های شهری برای معلولین جسمی و حرکتی" از سال ۸۴ بر اساس مصوبه شورای اسلامی شهر تهران ذیل ستاد مناسب سازی کشور تشکیل شد که دارای ۴ کارگروه فنی - شهرسازی، مناسب سازی، مشاورین و فرهنگی_اجتماعی است و هرکدام دارای وظایف مشخصی هستند. بر اساس برنامه ۵ ساله سوم شهر تهران و به منظور انجام اقدامات مناسب و برنامه محور در حوزه مناسب سازی، طرح جامع مناسب سازی در دستور کار معاونت شهرسازی و معماری قرار گرفت. این طرح دارای ۳ بخش اصلی شامل مطالعات پایه، برداشت معابر، برنامه و طراحی است.

وی با بیان اینکه در برداشت‌های انجام شده، معابر شهر تهران به طول ۵ هزار کیلومتر مورد بررسی قرار گرفتند، اظهار داشت: از این میزان ۱۵۰۰ کیلومتر معابر اصلی، ۳۵۰۰ کیلومتر معابر فرعی و ۱۰ هزار کیلومتر پیاده رو بوده که طبق برنامه در دستور کار مناسب سازی قرار دارند. این برداشت‌ها به صورت آنلاین انجام و نتایج آن در سامانه https://map.tehran.ir/ بارگذاری شده است.

۹۹۳۶ کیلومتر از معابر شهر تهران در دستور کار مناسب سازی

معاون معماری اداره کل معماری و ساختمان ادامه داد: مطابق طرح جامع مناسب سازی، برنامه اقدام بر روی معابر ۱۲ تا ۴۵ متر تمرکز دارد، در همین راستا برداشت‌های میدانی برای شناسایی و احصاء معابر بالای ۱۲ تا ۴۵ متر در دستور کار معاونت شهرسازی و معماری قرار گرفت. براساس برداشت‌های انجام شده، ۲۸ درصد معابر دارای عرض کمتر از ۱۲ متر، ۱۸ درصد دارای عرض ۱۲ تا ۸ متر، ۱۴ درصد دارای عرض بین ۱۸ تا ۳۰ متر و حدود ۹ درصد از معابر شهر تهران ۳۰ تا ۴۵ متر عرض دارند.

۲.۳ درصد از معابر تهران به صورت کامل مناسب سازی شده اند

نادری اضافه کرد: شهرتهران دارای ۳۶۷۲ کیلومتر معبر زیر ۱۲ متر، ۱۵۱۸ کیلومتر معبر اصلی و ۳۰۲۶ معبر فرعی است که در مجموع آنچه در دستور کار مناسب سازی قرار دارد ۹۹۳۶ کیلومتر از معابر اصلی و فرعی است. همچنین براساس سنجش معابر، ۵۴ درصد از معابر نیازمند اصلاحات مقطعی هستند، ۲۸ درصد اصلاحات اساسی، ۱۴.۵ درصد از معابر فاقد پیاده رو هستند که ۲.۳ درصد به طور کامل مناسب سازی شده اند.

وی با بیان اینکه اطلاعات مذکور در قالب یک نقشه GIS در سامانه پیاده سازی شده و امکان مشاهده اقدامات مورد نیاز در هر مقطع وجود دارد، گفت: از وضع موجود تمامی قطعات معابر شهر تهران که در دستور کار مناسب سازی هستند، عکسبرداری و برای هر قسمت آن‌ها دستور کاری تهیه شده که در زمان مناسب باید اجرایی شوند.
نادری درخصوص طرح شبکه هم پیوند، اظهار داشت: در مقوله طراحی شبکه هم پیوند برای اینکه برنامه‌ای برای اقدام ارائه کنیم، مناسب سازی معابر اصلی را در سه اولویت اول، دوم و سوم و در ۸ فاز پیش بینی کردیم که فاز یک شامل ۲۲۴کیلومتر، فاز دو شامل ۱۶۸ کیلومتر، فاز سه شامل ۱۵۷ کیلومتر معبر و ... است که ما اکنون از نظر اجرایی در فاز یک قرار داریم. تاکنون ۱۰۴ کیلومتر آکس در فاز یک اجرا شده و اجرای فاز دو و سه برای افق ۱۴۰۱ در دستور کار قرار دارد.

تخصیص ۱۱ ردیف بودجه برای مناسب سازی

معاون معماری اداره کل معماری و ساختمان با اشاره به اینکه ۱۱ ردیف بودجه به مناسب سازی معابر شهر تهران تخصیص داده شده است، بیان کرد: ۱۵ درصد از مجموع این اعتبارات باید در حوزه مناسب سازی هزینه شود. در سال ۹۹ برای مناسب سازی، ۵۳۶ میلیارد تومان بودجه تخصیص داده شده که ۳۱۹ میلیارد آن هزینه شد، در سال ۱۴۰۰ این مبلغ به ۱۱۰۰ میلیارد تومان رسید که ۳۳۷ میلیارد تومان آن تخصیص داده شده، اما متأسفانه در مرحله اجرا تنها ۸۰ میلیارد تومان آن هزینه شده است لذا مناطقی که موفق به اجرای کامل برنامه‌های مناسب سازی نشده اند می‌توانند با بودجه باقی مانده، پروژه‌های عقب مانده خود را اجرا کنند.

وی ادامه داد: مطابق برنامه، در سال ۹۹ باید ۱۳۷ کیلومتر، سال ۱۴۰۰ نیز ۱۳۷ کیلومتر و سال ۱۴۰۱ مناسب سازی ۱۷۵ کیلومتر از معابر محقق شود. بر اساس سیاست طرح جامع مناسب سازی می‌بایست در کنار معابری که در اولویت قرار دارند، اماکن عمومی متعلق به شهرداری تهران از جمله ایستگاه‌های مترو، پارک ها، میادین میوه و تره بار و ساختمان‌ها نیز مناسب سازی شوند که این اماکن شناسایی شده اند. بر این اساس در مجموع، ۵۴ ایستگاه مترو، ۳۳۳ بوستان، ۶۷ میدان میوه و تره بار، ۱۳۳ ساختمان متعلق به شهرداری باید تا افق ۱۴۰۱ مناسب سازی شوند.

در ادامه این جلسه، طی ارتباط ویدئو کنفرانسی با تک تک شهرداران مناطق یا معاونین عمرانی ایشان، اقدامات مناطق ارزیابی شد و بودجه مناسب سازی هر منطقه تا افق ۱۴۰۱ مورد بررسی قرار گرفت.

حمیدرضا صارمی معاون شهرسازی و معماری شهردار تهران نیز که ریاست این جلسه را بر عهده داشت، پس از ارزیابی عملکرد مناطق در حوزه مناسب سازی، ضمن انتقاد از مناطقی که موفق به اجرای کامل پروژه‌های خود در این حوزه نشده اند، گفت: حدود ۲ ماه و نیم تا پایان سال باقی مانده و شهرداری‌های مناطق باید هرچه سریعتر نسبت به شناسایی، رفع موانع و چالش‌ها به منظور تحقق کامل پروژه‌ها اقدام کنند.

وی با تأکید بر اینکه اقدامات برای مناسب سازی باید هدفمند و هوشمند باشد، ادامه داد: اکنون ممیزی، نسبت به جمع آوری آمار و اطلاعات مربوط به مختصات مکانی سکونت معلولان اقدام کرده است و حدود ۴۰ درصد این اطلاعات اکنون به صورت آنلاین قابل دسترسی است، لذا بهتر است تعیین محور‌ها برای مناسب سازی در هر منطقه طی هماهنگی با سازمان بهزیستی براساس محل سکونت معلولین عزیز و نوع معلولیت آن‌ها باشد.
صارمی افزود: تاکنون حدود ۲.۵ درصد از هدف ترسیمی مناسب سازی درشهر تهران محقق شده و لازم است برای سرعت بخشیدن به این امر مهم اقدامات ما هوشمندتر و هدفمندتر باشد، این روش به نفع معلولان نیز خواهد بود.

هزینه کرد اعتبارات مناسب سازی در سایر حوزه‌ها قابل پذیرش نیست

معاون شهردار تهران در ادامه در تذکری نسبت به نحوه هزینه کرد اعتبارات مناسب سازی گفت: شهرداران توجه داشته باشند که می‌بایست از هزینه کرد بودجه مناسب سازی در سایر حوزه‌ها جلوگیری شود، چراکه این موضوع به هیچ عنوان قابل پذیرش نیست. گزارش امروز نشان داد که برخی از مناطق صد در صد اقدامات خود را برای مناسب سازی انجام داده اند و برخی ۲۰ تا ۵۰ درصد را محقق کرده اند، لذا شهرداران مناطقی که از برنامه عقب مانده اند باید سعی کنند تا پایان سال به اهداف ترسیم شده برسند.

وی با بیان اینکه برنامه ۵ ساله سوم شهر تهران نقشه راه است، گفت: بر اساس برنامه جامع، مناسب‎‏سازی اماکن، معابر و فضا‌های عمومی باید تا پایان سال اول برنامه انجام می‌شد که این بخش عملیاتی شده است، اما سازوکار و اجرای قوانین و رعایت ضوابط مناسب سازی و دسترس پذیری برای افراد دارای معلولیت و توان یاب در فرآیند صدور پروانه وگواهی‌های ساختمانی و نظارت بر امر مناسب سازی در ساخت و ساز‌های فضای عمومی و زیرساخت‌های حمل و نقل شهری تا پایان سال دوم، انجام نشده است که باید این عقب ماندگی جبران شود. نکته دیگری که وجود دارد، اینست که باید سازوکار‌های کنترل و نظارت کیفی در امر مناسب سازی ساختمان‌های جدید و احداث فضا‌های شهری، پیگیری تحقق امر برای ساختمان‌های موجود شهرداری و تهیه نقشه راهنمای مکان‌های مناسب سازی شده، به صورت سالانه به روزرسانی شود تا مورد بهره برداری شهروندان قرار گیرد.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران تصریح کرد: یکی از سیاست‌هایی که ما در امر مناسب سازی و تسهیل حضور معلولان در فضا‌های عمومی شهر می‌توانیم در پیش بگیریم این است که مثلاً برای تسهیل تردد معلولان در ایستگاه اتوبوس به جای انجام اقدامات ویژه در خود ایستگاه، از ابزار‌ها و وسایل به روز برای استفاده معلولان عزیز، بهره ببریم. موضوع دیگر اینکه دستگاه‌های دولتی در خصوص مناسب سازی وظایفی را بر عهده دارند، لذا شهرداری تهران می‌تواند دانش خود را در این حوزه به صورت مشاوره فنی در اختیار آنان بگذارد تا آن‌ها نیز نسبت به مناسب سازی ساختمان‌ها و معابر تحت اختیار خود اقدام کنند.

روند کند مناسب سازی بوستان‌ها در سال ۹۹

در بخش دیگری از این جلسه علی محمد مختاری رییس سازمان بوستان‌های شهر تهران در گزارشی گفت: از سال ۹۵ تا ۹۸ به طور کلی ۱۰۳ بوستان به صورت کامل مناسب سازی شده است، در سال ۹۹ مقرر بود ۳۴ بوستان مناسب سازی شوند که متأسفانه تنها مناسب سازی ۱۵ بوستان محقق شد و تعدادی نیز در سال ۱۴۰۰ در سطح مناطق ۲۲ گانه در دست اقدام است.
وی افزود: پارک‌های جدید که احداث می‌شوند به صورت صد درصد مناسب سازی شده هستند و هیچ پارکی بدون مناسب سازی افتتاح نمی‌شود.

درخواست تخصیص ردیف اعتباری به مناسب سازی

بنا بر اعلام روابط عمومی معاونت شهرسازی شهرداری تهران؛ در پایان، معاون معماری اداره کل معماری و ساختمان شهرداری گفت: برای اجرای پروژه‌هایی که در اولویت یک قرار دارند و همچنین برای مناسب سازی معابر و اتصال خانه معلولان به معابر اصلی در افق ۱۴۰۱ به ۹۰۰ میلیارد تومان بودجه نیاز داریم. در بحث تخصیص ردیف اعتباری نیز از معاونت برنامه ریزی شهرداری درخواست کردیم تا در بودجه سال آینده، برای مناسب سازی ردیف اعتباری تعریف شود و پیشنهاد ما تخصیص اعتبار به معاونت شهرسازی و معماری یعنی دبیرخانه ستاد مناسب سازی شهر تهران است.